Một cơ chế cơ học cho token Liquidity Pool (LP).
Hầu hết các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) thuộc một danh mục cụ thể của nền tảng giao dịch được gọi là “nhà tạo lập thị trường tự động” hay còn gọi là automated market maker(AMM). Đây là những nền tảng sử dụng trọng số của tài sản trong các bể thanh khoản phi tập trung để xác định giá trị của chúng - thường sử dụng công thức sản phẩm không đổi để làm như vậy.
Các tài sản có sẵn trong các bể thanh khoản này được sử dụng để phục vụ các nhà giao dịch, là những người rút tài sản từ một bên của nhóm (mua) và thêm tài sản vào bên kia (bán) trong một động thái duy nhất. Ví dụ: Trong bể thanh khoản USDC/BUSD, người dùng có thể rút 1.000 BUSD từ bể và đổi lại thêm 1.000 USDC.
Không giống như các sàn giao dịch tập trung (CEX) truyền thống, thường sử dụng các nhà tạo lập thị trường tập trung để cung cấp phần lớn chiều sâu sổ lệnh của họ, AMM cho phép bất kỳ ai cũng có thể trở thành nhà cung cấp thanh khoản - chỉ bằng cách đóng góp tài sản vào một hoặc nhiều bể thanh khoản. Bằng cách làm như vậy, họ tăng tính thanh khoản trong bể (ví dụ: độ sâu bể) và nhận được một phần của bất kỳ khoản phí giao dịch nào được tạo ra làm phần thưởng.
Để theo dõi những ai đã đóng góp vào bể thanh khoản và giá trị đóng góp của họ là bao nhiêu, DEX cung cấp cho người dùng số lượng token LP tương đương. Các token LP này đại diện cho phần chia sẻ của mỗi người dùng trong bể thanh khoản và có thể được trả lại nền tảng để lấy lại các token mà chúng đại diện. Chúng cũng có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau - nhiều mục đích trong số đó mở ra các dòng doanh thu bổ sung cho nhà cung cấp thanh khoản.
Join us in showcasing the cryptocurrency revolution, one newsletter at a time. Subscribe now to get daily news and market updates right to your inbox, along with our millions of other subscribers (that’s right, millions love us!) — what are you waiting for?
Bạn có thể cung cấp Liquidity ở đâu?
Khi hầu hết mọi người nghĩ về thanh khoản, họ nghĩ về loại thanh khoản được sử dụng để tạo điều kiện cho các giao dịch hoán đổi trên các sàn giao dịch phi tập trung. Xét cho cùng, phần lớn các nhà cung cấp thanh khoản chỉ đóng góp tính thanh khoản cho AMM, và phần lớn thanh khoản tiền điện tử tồn tại được sử dụng để cung cấp năng lượng cho các nền tảng này.
Nhưng DEX không phải là nơi duy nhất mà các cá nhân có thể đóng góp thanh khoản. Khi bối cảnh tài chính phi tập trung (DeFi) ngày càng mở rộng về mức độ phức tạp và đa dạng, một loạt các dịch vụ tập trung một thời hiện tại đã có các dịch vụ tương đương phi tập trung — nhiều dịch vụ trong số đó cho phép người dùng đóng góp thanh khoản để trợ giúp hoạt động.
Dưới đây là một số loại nền tảng khác mà người dùng thường có thể cung cấp thanh khoản:
- Các giao thức cho vay mở: Các giao thức cho vay phi tập trung như Compound và Aave đã chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm gần đây và luôn nằm trong top các giao thức DeFi phổ biến nhất trên các chuỗi được hỗ trợ. Chúng chủ yếu được cung cấp bởi các bể thanh khoản do người dùng đóng góp, được sử dụng để tài trợ cho các khoản vay thế chấp. Trong hầu hết các trường hợp, các nhà cung cấp thanh khoản kiếm được một phần tỷ lệ lãi suất mà người vay trả. Và trong một số trường hợp, họ cũng kiếm được phần thưởng bổ sung dưới dạng token quản trị.
- DAO: Khi các tổ chức tự trị phi tập trung ngày càng phổ biến, họ cũng có nhu cầu tiếp cận nguồn vốn tức thời — nguồn vốn này sau đó có thể được sử dụng để tài trợ cho các vụ mua lại DAO, thanh toán cho các hoạt động và nhiều mục đích khác. Do đó, một số lượng lớn các DAO hiện đang có một kho bạc do cộng đồng tài trợ, được cấp vốn bởi các thành viên cộng đồng. Trong nhiều trường hợp, những người cung cấp thanh khoản cho kho bạc có thể rút tiền của họ bất cứ khi nào họ chọn và sẽ kiếm được phần thưởng cho khoảng thời gian mà họ đã đóng góp.
- Các giao thức bảo hiểm phi tập trung: Do DeFi đã trở nên phổ biến, nên người dùng cũng có nhu cầu tự bảo vệ mình trước các vụ hack, trộm cắp và các sự kiện bất ngờ khác. Một loạt nền tảng bảo hiểm DeFi mới hiện đang cho phép người dùng thực hiện các kế hoạch bảo hiểm chống lại các sự kiện cụ thể và thường sử dụng tính thanh khoản tổng hợp từ cái gọi là "người thẩm định bảo hiểm". Các khoản tiền này có thể được sử dụng để thanh toán bất kỳ yêu cầu bảo hiểm thành công nào, và các nhà cung cấp thanh khoản sẽ kiếm được một phần phí bảo hiểm hợp lý của họ (và phần thưởng token quản trị có thể bổ sung).
- Cầu nối phi tập trung: Ngày càng có nhiều cầu nối xuyên chuỗi cross-chain cho phép người dùng đóng góp tính thanh khoản cho các bể thanh khoản trên một hoặc nhiều chuỗi để giúp tạo điều kiện chuyển token liền mạch và nhanh chóng giữa các chuỗi. Đổi lại cho việc đóng góp tính thanh khoản, LP thường nhận được một phần nhỏ của 'phí xuyên chuỗi' hay còn gọi là phí cross-chain — tức là phí mà người dùng cầu nối phải trả để chuyển tài sản của họ từ chuỗi này sang chuỗi khác, thường ở khoảng 0,05% đến 0,1% khối lượng chuyển khoản.
Tại sao mọi người cung cấp Liquidity?
Việc cung cấp thanh khoản đang trở thành một hoạt động cực kỳ phổ biến trong thế giới DeFi, và một số sàn giao dịch phi tập trung phổ biến nhất có thể có hàng chục nghìn nhà cung cấp thanh khoản riêng. Nhìn chung, có thể có hơn 100.000 nhà cung cấp thanh khoản DeFi riêng biệt duy nhất trên toàn cầu.
Nói chung, hầu hết các nhà cung cấp thanh khoản đều tìm kiếm một thứ — lợi nhuận. Tùy thuộc vào bể thanh khoản mà họ đóng góp và nền tảng mà họ tham gia, lợi nhuận có thể kiếm được từ gần như không có gì cho đến APY hơn 100%. Thật vậy, theo dữ liệu từ APY.vision, các bể có lợi nhuận cao nhất đã tạo ra APY hơn 1.000% cho người tham gia kể từ khi thành lập, trong khi các bể ít phổ biến hơn cũng có thể cung cấp lợi suất hơn lợi suất ngân hàng.
Nhìn chung, đại đa số mọi người cung cấp tính thanh khoản với kỳ vọng rằng họ sẽ kiếm được lợi nhuận hợp lý từ khoản tiền gửi của mình — cho dù đây là dưới dạng phí thanh khoản, lợi tức canh tác (farming yield), hay phần thưởng token quản trị. Trong một số trường hợp, người dùng có thể chỉ cần cung cấp thanh khoản để hỗ trợ các dự án yêu thích của họ, vì tính thanh khoản tăng lên giúp bảo vệ token của dự án trước các biến động giá mạnh mẽ, đồng thời cho phép người dùng mới tiếp xúc với các coin/token mới mà không bị trượt giá quá mức.
Bạn có thể làm gì với token LP?
Như chúng tôi đã đề cập ngắn gọn, token LP chủ yếu được sử dụng để đại diện cho cổ phần của một cá nhân trong một bể thanh khoản cụ thể. Như vậy, chúng có thể được giữ cho đến khi cá nhân cần lấy lại tài sản ký gửi của họ cùng với bất kỳ khoản lợi nhuận tích lũy nào (hoặc lỗ thực tế), tại thời điểm đó, họ có thể trả lại chúng cho nền tảng, điều này sẽ đốt các tài sản đó và trả lại chúng cho họ.
Nhưng đó không phải là tất cả các ứng dụng của chúng. Ở đây, chúng ta sẽ xem xét một số cách sử dụng khác đối với token LP.
- Chuyển giao giữa các cá nhân: Token LP đại diện cho quyền sở hữu các token cơ bản được khóa trong một bể thanh khoản liên quan. Do đó, bất kỳ ai nắm giữ các token LP này đều có thể được coi là chủ sở hữu của các token này. Do đó, token LP có thể được chuyển giữa các cá nhân một cách đơn giản, cho phép người nhận xác nhận token bất cứ khi nào họ chọn và thu được bất kỳ lợi nhuận nào mà họ tạo ra. Trong một số trường hợp, có thể hiệu quả hơn khi gửi cho người nhận các token LP thay vì các token cơ sở — đặc biệt là nếu người nhận dự định đóng góp vào cùng một bể sau khi nhận được tiền.
- Được sử dụng để canh tác năng suất (hoặc khai thác thanh khoản): Canh tác năng suất hay còn gọi là Yield Farming chắc chắn là cách sử dụng phổ biến nhất của token LP. Điều này đòi hỏi phải đặt cọc token LP trong một hoặc nhiều Yield Farm để kiếm thêm nguồn lợi nhuận trong token thứ cấp. SushiSwap là một ví dụ cho phép người dùng đặt cọc token SushiSwap LP của họ để kiếm thêm phần thưởng dưới dạng SUSHI.
- Cho vay dựa trên chúng: Ngày càng có nhiều giao thức cho vay phi tập trung bắt đầu cho phép người dùng sử dụng token LP của họ làm tài sản thế chấp cho một khoản vay. Điều này cho phép người dùng tiếp tục kiếm phần thưởng trên token LP của họ, đồng thời có thể trích vốn từ tài sản nắm giữ của họ mà không cần bán token LP cơ bản của họ. Abracadabra.money và 1Pool Finance là hai nền tảng cung cấp chức năng này. Điều đó có nghĩa là, người dùng cần phải xem xét chi phí cơ hội của việc này vì họ sẽ không thể sử dụng các token LP này để yield farming.
- Đốt chúng: Trong một số trường hợp, chủ sở hữu dự án đã cung cấp tính thanh khoản cho token của họ có thể chọn 'đốt' token LP liên quan. Việc này đòi hỏi phải gửi token LP của họ theo cách thủ công đến một 'địa chỉ đốt' đã biết, khiến các token này không thể khôi phục được. Việc làm này đảm bảo rằng token sẽ luôn có ít nhất một số tính thanh khoản và thường được sử dụng như một biện pháp bảo vệ chống lại 'rug pull' (sự sụt giá) của token.
Có những rủi ro liên quan nào?
Khi được thực hiện đúng cách và sử dụng chiến lược hạn chế rủi ro, việc cung cấp thanh khoản có thể mang lại nguồn doanh thu tương đối sinh lợi và đáng tin cậy cho những người tham gia.
Nhưng nó cũng không phải là hoàn toàn không có nguy cơ rủi ro. Nguy cơ hàng đầu là nguy cơ bị hack. Khi các giao thức DeFi phát triển và các TVL của chúng ngày càng phình to, chúng ngày càng trở thành mục tiêu của các tin tặc, là những kẻ cố gắng khai thác lỗ hổng của giao thức để kiếm tiền từ người dùng.
Không may là điều này tương đối phổ biến vào năm 2022. Và rất hiếm có tháng nào trôi qua mà không có ít nhất một giao thức DeFi bị mất hàng chục triệu đô la trong một vụ hack. Mặc dù hiện nay có nhiều lựa chọn bảo hiểm phi tập trung có sẵn trong hầu hết các trường hợp, nhưng đây là những lựa chọn tự chọn, và có rất ít nhà cung cấp thanh khoản đưa ra kế hoạch trước khi quá muộn.
Thua lỗ tạm thời (IL) là một rủi ro khác thường bị bỏ qua. Đây chỉ đơn giản là những thua lỗ mà người dùng có thể phải đối mặt nếu giá trị thanh khoản của họ giảm xuống dưới mức đáng lẽ phải có nếu người dùng chỉ giữ token của họ mà không cung cấp tính thanh khoản. IL thường có thể được bù đắp nếu lợi tức từ doanh thu phí giao dịch là đủ, nhưng điều này không phải lúc nào cũng đúng, và nhiều nhà cung cấp thanh khoản không tính đến điều này khi tính toán lợi tức của họ.
Cuối cùng, có rủi ro về việc sụp đổ token. Điều này có thể xảy ra khi một (hoặc cả hai) token trong bể thanh khoản phi tập trung mất phần lớn giá trị, điều này có thể dẫn đến thiệt hại đáng kể cho nhà cung cấp thanh khoản — do công thức sản phẩm không đổi được hầu hết các nhà tạo lập thị trường tự động sử dụng. Điều này thường xảy ra nhất khi ít nhất một bên của bể thanh khoản là một token có tính biến động cao, bị sụt giảm giá trị đột ngột. May mắn là điều này tương đối hiếm, và hầu hết các nhà cung cấp thanh khoản sẽ không bao giờ trải qua sự kiện sập hoàn toàn token.
Đọc thêm
- Thua lỗ tạm thời: Đọc chuyên sâu về cách thức hoạt động của các khoản thua lỗ tạm thời và tìm hiểu cách giảm thiểu tác động của chúng.
- Canh tác năng suất: Tìm hiểu thêm về canh tác năng suất và khám phá một số cách canh tác năng suất phổ biến nhất.
- Các nhà tạo lập thị trường tự động: Tìm hiểu thêm về các nhà tạo lập thị trường tự động — loại DEX phổ biến nhất hiện nay.
Bài viết này bao gồm đường link đến các trang web của bên thứ ba hoặc các nội dung khác chỉ dành cho mục đích cung cấp thông tin (“Trang web của bên thứ ba”). Trang web của bên thứ ba không thuộc quyền kiểm soát của CoinMarketCap và CoinMarketCap không chịu trách nhiệm về nội dung của bất kỳ Trang web của bên thứ ba nào, bao gồm nhưng không giới hạn bất kỳ đường link nào có trong Trang web của bên thứ ba, hoặc bất kỳ thay đổi hoặc cập nhật nào đối với Trang web của bên thứ ba. CoinMarketCap chỉ cung cấp các đường link này cho bạn nhằm mục đích thuận tiện, và việc đưa vào bất kỳ đường link nào không ngụ ý về sự xác nhận, chấp thuận hoặc đề xuất của CoinMarketCap đối với trang web hoặc bất kỳ sự liên kết nào với các nhà điều hành của họ. Bài viết này được sử dụng để và chỉ được sử dụng để cung cấp thông tin. Điều quan trọng là bạn phải tự nghiên cứu và phân tích trước khi đưa ra bất kỳ quyết định quan trọng nào liên quan đến bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ nào được mô tả trong bài viết. Bài viết này không nhằm mục đích và sẽ không được hiểu là lời khuyên tài chính. Các quan điểm và ý kiến được trình bày trong bài viết này là của [công ty] của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của CoinMarketCap.
